با گسترش تجارت بین‌المللی و افزایش تعاملات تجاری مانند واردات کالا از چین و سایر کشورها، استفاده از اصطلاحات بین‌المللی بازرگانی بسیار مهم است. در این راستا، اصطلاحات Incoterms یا همان International Commercial Terms به عنوان روشی استاندارد برای تعریف شرایط معاملات تجاری در سطح جهانی پیشنهاد می‌شود. این اصطلاحات با هدف کاهش سردرگمی و ابهام در معاملات بین فروشندگان و خریداران استفاده می‌شوند.

یکی از ویژگی‌های بارز Incoterms این است که این اصطلاحات جهانی هستند و به تنهایی به یک کشور یا منطقه خاص محدود نمی‌شوند. در واقع، Incoterms برای تعریف معاملات بین صادرکنندگان و واردکنندگان در سراسر جهان استفاده می‌شوند. این اصطلاحات به دو طرف معامله راهنمایی می‌کنند و آنها را در مورد وظایف، هزینه‌ها، خطرات، مسئولیت‌ها و حتی مدیریت تدارکات و حمل و نقل آگاه می‌سازند. از پذیرش سفارش تا تحویل کالا، Incoterms قوانینی را تعیین می‌کند که به دقت باید رعایت شوند.

با استفاده از Incoterms، می‌توانید به مسائلی مانند ثبت سفارش‌ها از سوی مشتریان، بسته‌بندی و برچسب‌گذاری کالاها برای آماده شدن برای حمل و نقل و همچنین تحویل بار در مقصد با دقت بپردازید. این اصطلاحات مشخص می‌کنند که هر طرف در هر مرحله مسئول چه کارهایی است و چه مسئولیت‌هایی را بر عهده دارد. با در نظر گرفتن Incoterms، تقسیم مسئولیت‌ها و تعهدات بین دو طرف از پیش مشخص می‌شود و سبب کاهش ابهامات موجود در معاملات تجاری خواهد شد. توصیه می‌شود که هر خریدار و فروشنده از این اصطلاحات استفاده کنند تا مسئولیت‌ها و تعهدات مرتبط با حمل و نقل کالاها را قبل از شروع معاملات مشخص کنند.

انتشار قوانین اینکوترمز 

ICC یا International Chamber of Commerce، از طرح شیوه‌ها و دستورالعمل‌های مشترک برای تجارت بین‌المللی حمایت کرده است. اولین نسخه از قوانین Incoterms در سال 1936 انتشار یافت و از آن زمان تاکنون بهبود یافته است. تغییرات و آپدیت‌های اینکوترمز در سال‌های ۱۹۵۳، ۱۹۶۷، ۱۹۷۶، ۱۹۸۰، ۲۰۰۰ و ۲۰۱۰ صورت گرفته است. در سال 2019، ICC صدمین سالگرد خود را جشن گرفت و زمان انتشار قوانین Incoterms 2020، مسئولان سازمان تجارت جهانی را خوشحال کرد. این تغییرات و به‌روزرسانی‌ها به نفع تجارت بین‌المللی است و به آماده‌سازی تجارت جهانی برای آینده کمک می‌کند.

آشنایی با قوانین اینکوترمز 

در حال حاضر، قوانین Incoterms به صورت چاپی و دیجیتال در دسترس است و توسط کمیته بین‌المللی تجارت ICC در بستر تجارت الکترونیک منتشر می‌شوند. این قوانین در حال حاضر به تقریباً 29 زبان ترجمه شده اند، شامل زبان فارسی نیز هستند. نسخه جدید قوانین Incoterms 2020 که در یکم ژانویه سال جاری منتشر شد، برای اولین بار توسط دکتر کوروش جعفرپور، وکیل پایه یک دادگستری و عضو هیئت علمی دانشگاه به فارسی ترجمه شده‌اند.

همچنین کمیته‌های ملی ICC برای آشنایی با این قوانین، رویدادهای مختلف و سمینارهای آموزشی در سراسر جهان برگزار می‌کنند. همچنین آکادمی اتاق بازرگانی بین‌المللی گاهی دوره‌های آموزشی آنلاین را برگزار می‌کند و به شرکت‌کنندگان گواهینامه مربوطه را اعطا می‌کند. آشنایی با قوانین Incoterms برای تجار صرفه‌جویی در هزینه‌های واردات و جلوگیری از ضایعات زمانی بسیار مهم است. این قوانین، امکان تجارت آسان‌تر و بدون اختلاف را با تاجران دیگر کشورها فراهم می‌کنند. بنابراین، هر تاجری باید با این قوانین آشنا بوده تا بتواند به راحتی و با موفقیت در تجارت بین‌المللی شرکت کند.

چرا از قوانین اینکوترمز استفاده کنیم؟ 

بند های دیگر قابلیت قبول قوانین Incoterms در سطح بین‌المللی را ندارند، در حالی که دیگر بندهایی مانند Harmonized Tariff Schedule در ایالات متحده آمریکا وجود دارند. قوانین Incoterms به عنوان قوانین جهانی شناخته می‌شوند و در سطح بین‌المللی پذیرفته شده‌اند. آن‌ها وضوح و قابلیت پیش‌بینی در مسائل تجاری را فراهم می‌کنند.

اگرچه سیاست‌های تجاری در سطح ملی ممکن است متفاوت باشند، اما قوانین Incoterms به عنوان یک استاندارد جهانی تجارت، قوانین قابل قبولی هستند که در سراسر جهان شناخته شده‌اند. با استفاده از قوانین Incoterms، تجارت بین‌المللی می‌تواند کاملاً مدیریت شود و ابزاری قدرتمند برای تسهیل تجارت جهانی است.

تعهدات و قوانین موجود در اینکوترمز 

• نقطه تحویل 

نقطه تحویل (Point of Delivery)، در قوانین اینکوترمز، به عنوان مکانی تعریف می‌شود که در آن مسئیت‌ها و تعهدات فروشندگان و خریداران برای تحویل بار مشخص می‌شوند.

با توجه به قوانین اینکوترمز، نقطه تحویل به صورت دقیق تعیین می‌شود، به طوری که مشخص شود در کدام مکان و زمان بار به خریدار تحویل می‌شود و کدام طرف (فروشنده یا خریدار) در این نقطه مسئولیت و ریسک بار را بر عهده دارد.

این نقطه تحویل به دو طرف، یعنی فروشنده و خریدار، کمک می‌کن تا به طور دقیق تشخیص دهد که در کدام لحظه مسئولی و ریسک بار از یک طرف به طرف دیگر منتقل می‌ود. این امر به هر دو طرف امینان می‌دهد که در صورت وقوع هرگونه خسارت یا حادثه غیرمنتظره، حقوق و تعهدات طرف مقابل را بدانند.

بنابراین، نقطه تحویل یکی از جوانب مهم قوانین اینکوترمز است که در تجارت جهانی به پیش‌بینی و مدیریت مسائل تجاری کک می‌کند و همچنین باعث شفاف شدن مسئولیت‌ها و تعهدات در فرآیند تحویل بار می‌شود.

• هزینه های حمل و نقل 

هزینه‌های حمل و نقل (Transportation Costs)، در قوانین اینکوترمز مشخص می‌شود که هزینه‌های لازم برای انجام عملیات حمل و نقل در هر بخش به چه کسی تعلق می‌گیرد.

براساس قوانین اینکوترمز، هزینه‌های حمل و نقل به صورت مشخص تقسیم می‌شوند و باید در توافقات قبلی بین فروشنده و خریدار مورد بحث و توافق قرار گیرد. این هزینه‌ها شامل هزینه حمل و نقل از محل تولید به نقطه تحویل، هزینه بارگیری و تخلیه، هزینه بسته‌بندی و بیمه بار و موارد مشابه می‌شوند.

در برخی حالات، قوانین اینکوترمز تعیین می‌کند که فروشنده در بخشی از هزینه‌های حمل و نقل مسئولیت دارد؛ در حالی که در بخش‌های دیگر، خریدار باید هزینه را پرداخت کند. این تقسیم بندی هزینه‌های حمل و نقل بستگی به نوع قرارداد و شرایط تجاری دارد.

• تشریفات ورود و صدور 

تشریفات ورود و صدور (Export and Import Formalities)، در قوانین اینکوترمز تعیین می‌کند که کدام طرف باید مسئولیت انجام تشریفات ورود و صدور را بر عهده بگیرد.

با توجه به قوانین اینکوترمز، مشخص است که هر نوع اجرای قرارداد بین فروشنده و خریدار، وابسته به هر یک از شرایط تجاری و حالت‌های اینکوترمز است. بنابراین، در برخی قراردادها، فروشنده مسئولیت ترتیب تشریفات ورود و صدور را بر عهده می‌گیرد و در برخی دیگر، خریدار مسئولیت انجام این تشریفات را برعهده دارد.

معمولاً، در قراردادهایی که با اینکوترمز‌هایی همچون EXW (Ex Works) و FCA (Free Carrier) منعقد می‌شوند، مسئولیت تشریفات ورود و صدور بر عهده خریدار قرار می‌گیرد. در برخی قراردادهایی که با اینکوترمز‌هایی همچون DDP (Delivered Duty Paid) و DAP (Delivered at Place) منعقد می‌شوند، فروشنده مسئولیت ترتیب تشریفات ورود و صدور را بر عهده می‌گیرد.

• هزینه بیمه 

هزینه بیمه (Insurance Cost)، در قوانین اینکوترمز مشخص می‌کند که هزینه بیمه بار در هنگام حمل و نقل بین فروشنده و خریدار بر عهده کدام طرف قرار می‌گیرد. با توجه به قوانین اینکوترمز، مسئولیت پرداخت هزینه بیمه بار متوقف به شرایط تجاری و حالت‌های اینکوترمز است. هر حالت در اینکوترمز می‌تواند تعیین کننده باشد که هزینه بیمه بر عهده فروشنده یا خریدار باشد.

به طور کلی، در بسیاری از حالات، در قراردادهایی با اینکوترمز‌هایی مانند CFR (Cost and Freight)، CIF (Cost, Insurance, and Freight) و CIP (Carriage and Insurance Paid To) هزینه بیمه بر عهده فروشنده قرار می‌گیرد. این به این معناست که فروشنده مسئولیت بیمه بار را بر عهده دارد و هزینه آن را پرداخت می‌کند. در برخی حالات، در قراردادهایی با اینکوترمز‌ایی مانند FOB (Free on Board) و EXW (Ex Works) هزینه بیمه بر عهده خریدار قرار می‌گیرد. به عبارت دیگر، خریدار باید هزینه بیمه بار را پرداخت کند و مسئولیت بیمه در طول حمل و نقل را برعهده دارد.

مزایای قوانین اینکوترمز 

قوانین اینکوترمز به خریداران و فروشندگان در حوزه تجارت بین‌المللی کمک می‌کند و مزایای زیادی دارد. در ادامه به تفصیل به مزایای این قوانین می‌پردازیم:

•  ابزار استاندارد: قوانین اینکوترمز یک مجموعه از شرایط و قواعد استاندارد را تعریف می‌کند که به طرفین قرارداد (خریدار و فروشنده) در تعیین شرایط حمل و نقل، مسئولیت ها و نقش هر طرف کمک می‌کند. با استفاده از این استانداردها، احتمال تفسیر نادرست و اختلافات بین طرفین به شدت کاهش می‌یابد.
• تعیین مسئولیت ها: قوانین اینکوترمز، مسئولیت های هر طرف (فروشنده و خریدار) را در رابطه با حمل و نقل بار و بیمه تعیین می‌کند. به عبارت دیگر، این قوانین مشخص می‌کنند که هر طرف در چه مراحلی مسئولیت بار را بر عهده دارد و چه مراحلی مسئولیت بیمه را بر عهده دارد. این امر باعث شفافیت بیشتر در تقسیم مسئولیت ها و کاهش احتمال اختلافات میان طرفین می‌شود.
• حفاظت از منافع مالی: با استفاده از قوانین اینکوترمز، خریداران و فروشندگان می‌توانند به صورت دقیق مشخص کنند که هزینه‌های حمل و نقل، بیمه و سایر هزینه‌های مربوط به ترابری بار را هر طرف باید پرداخت کند. این امر به طرفین کمک می‌کند تا بتوانند در مورد هزینه‌ها و منابع مالی خود برنامه‌ریزی صحیحی داشته باشند.
• تضمین تحویل به موقع: با استفاده از قوانین اینکوترمز، زمان تحویل بسته به صورت دقیق مشخص می‌شود و شروط حمل و نقل برای رسیدن بسته به مقصد بهینه می‌شود. به این ترتیب، اطمینان حاصل می‌شود که حمل و نقل به موقع انجام شده و مراحل تحویل بسته به سرعت و به طور میانگین بهتری صورت می‌گیرد.

تغییر قوانین اینکوترمز 

 در صورتی که در یک قرارداد تجاری به عنوان فروشنده یا خریدار شرکت کنید و به قوانین اینکوترمز تکیه می‌کنید، باید احتیاط  کنید. برای ایجاد هرگونه تغییر، باید مراقب باشید و حتماً خواسته‌های طرفین در مسائل تجاری را به وضوح بیان کنید و از ایجاد تغییرات بدون هماهنگی خودداری کنید. در غیر اینصورت، ممکن است نتایج غیرمنتظره‌ای به بار آید. بهتر است همواره از تغییرات بزرگ و مهم در قراردادهای تجاری هشدار داده شود و همه جزئیات را به دقت بررسی کنید تا از انطباق قرارداد با قوانین اینکوترمز اطمینان حاصل کنید.