در حوزه حمل و نقل، دو مفهوم کلیدی به نام ترانزیت و ترانشیپ وجود دارند که برای افراد تازه‌کار در این صنعت ممکن است گیج‌کننده باشند. ترانزیت به معنای عبور از یک نقطه به نقطه دیگر بدون توقف و توقف طولانی در آن نقطه است. این مفهوم عموما برای توصیف سفرهایی استفاده می‌شود که قسمتی از مسیر اصلی یک مسافرت بزرگ را شامل می‌شود.

از طرفی، ترانشیپ به معنای انتقال کالاها یا مسافران از یک وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر به عنوان بخشی از یک سفر کلی استفاده می‌شود. به عبارت دیگر، اگر در یک مسیر حمل و نقل از دو یا چند وسیله نقلیه مختلف برای رسیدن به مقصد استفاده شود و در هر تغییر وسیله نقلیه کالاها یا مسافران انتقال یابند، این فرآیند انتقال به عنوان ترانشیپ شناخته می‌شود.

بنابراین، تفاوت اساسی میان ترانزیت و ترانشیپ در اینجا است که ترانزیت بیشتر به عبور از یک نقطه به نقطه دیگر بدون توقف اشاره دارد در حالی که ترانشیپ بیشتر به انتقال کالاها یا مسافران از وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر در یک مسیر کلی تاکید می‌کند.

ترانزیت چیست؟ 

ترانزیت در عرصه حمل و نقل به معنای حرکت کالا از یک گمرک به گمرک دیگر بدون انجام فرآیندهای گمرکی است. همچنین، کالاهایی که از سوی فروشنده ارسال شده اما هنوز به دست خریدار نرسیده‌اند، معمولاً با نام “کالای ترانزیتی” شناخته می‌شوند.

ترانزیت یک فعالیت تجاری و بین‌المللی است که نیازمند رعایت قوانین و مقررات بین‌المللی و ملی جهت عبور از کشورها است. این موضوع امکان عبور آسانتر از مرزهای کشورها را برای حمل و نقل کالاها فراهم می‌کند و مشکلات کمتری را برای تجارت ایجاد می‌کند.

استفاده از روش ترانزیت می‌تواند به کاهش هزینه‌های حمل و نقل کمک کند، به ویژه زمانی که فاصله بین نقطه مبدا و مقصد بسیار زیاد است. تحت این روش، نیازی به بررسی و کنترل کالا در هر گمرکی نیست و از این رو هزینه‌های مربوط به انبارداری، بازرسی و تخلیه بار کاهش می‌یابد.

ترانزیت دریایی در حمل و نقل بین‌المللی نقش مهمی دارد و برای حمل کالاها بین کشورها از دسترسی به دریاها و اقیانوس‌ها استفاده می‌کند. این روش حمل و نقل نه تنها برای صادرات و واردات تجاری، بلکه برای انتقال بسته‌های شخصی، اموال و اثاث منزل هم به کار می‌رود.

با توجه به امکانات گسترده دریایی، این روش می‌تواند به صورت پایدار و کارآمدی کالاها را از یک نقطه به نقطه دیگر جابجا کند. استفاده از ترانزیت دریایی در مقایسه با دیگر روش‌های حمل و نقل می‌تواند انعطاف پذیری بیشتری را برای انتقال محمولات فراهم کند و کمک به افزایش کارایی و کاهش هزینه‌ها نماید.

ترانشیپ چیست؟

انتقال کالا از یک گمرک به گمرک دیگر با استفاده از ترانشیپ، یک روش حمل و نقل کالا است که در آن کالا تحت نظارت گمرکی از وسیله حمل و نقل ورودی به وسیله حمل و نقل خروجی انتقال می‌یابد. این فرایند به برخی از بازرگانان کمک می‌کند تا هزینه‌های حمل و نقل را کاهش دهند و همچنین از تحریم‌ها و محدودیت‌های موجود در کشورها جلوگیری کنند.

بعضی از بازرگانان به منظور کاهش هزینه‌ها و تجنب تحریم‌ها و محدودیت‌ها، به انتقال کالای خود به یک کشور دیگر می‌پردازند و سپس با استفاده از روش ترانشیپ، کالاهایشان را به کشور مقصد نقل می کنند. از این روش برای واردات کالاهایی که به صورت مستقیم قابل ورود به مقصد نیستند، تجار، صاحبین کالا و بازرگانان استفاده می‌کنند.

ترانشیپ، نه‌تنها به روان شدن امور ترخیص کالا کمک می‌کند بلکه از قاچاق کالا جلوگیری می‌کند و باعث کاهش هزینه‌ها در حوزه صادرات و واردات می‌شود. این روش حمل و نقل، باعث افزایش کارایی و بهبود فرآیندهای مرتبط با ترخیص کالا و حرکت آنها می‌شود.

تفاوت ترانزیت و ترانشیپ 

هنگام واردات کالا از چین به کشور، بازرگان یا تاجر باید بار خود را به یکی از گمرکات کشور تحویل دهد تا امور ترخیص کالا انجام شود. پس از انجام تشریفات گمرکی، کالا ترخیص می‌شود و تاجر می‌تواند محموله خود را به بازار مورد نظر عرضه کند.

اما برای برخی کالاها، انجام امور ترخیص با محدودیت‌ها و پیچیدگی‌های خاصی همراه است و گاهی اوقات تشریفات گمرکی می‌تواند صاحبین کالا را با ممنوعیت‌ها و مشکلاتی مواجه کند. این ممکن است به این دلیل باشد که یک گمرک خاص، محدودیت یا مشکلی برای ترخیص آن کالا قائل شود در حالی که گمرک دیگری این مشکل را نداشته باشد و فرایند ترخیص را به روال خوبی انجام دهد.

در برخی موارد، صاحبین بار ممکن است تصمیم بگیرند محموله خود را از گمرکی که شرایط مناسبی برای ترخیص کالا ندارد، به یک گمرک دیگری که شرایط بهتری برای ترخیص فراهم کرده است، منتقل کنند. با این حال، انتقال بار از یک گمرک به دیگری این امر به سادگی انجام نمی‌شود؛ زیرا هر گمرک دارای شرایط و ضوابط خاصی برای ورود و ترخیص کالا است که باید رعایت شود. این اقدام به عنوان ترانشیپ کالا شناخته می‌شود.

ترانشیپ کالا ممکن است شامل یک مجموعه از دو یا چند ترانزیت باشد، به این صورت که محموله از یک گمرک به گمرک دیگر منتقل می‌شود تا شرایط ترخیص بهتری ارائه شود. تعداد ترانزیت‌ها در فرایند ترانشیپ بسته به هدف حمل و نقل می‌تواند متغیر باشد و ممکن است برای جلوگیری از قاچاق، صاحبین بار باید قوانین و مقررات مربوط به ترانشیپ را رعایت نمایند.

مهمترین تفاوت ترانزیت و ترانشیپ 

یکی از مزایای مهم ترانشیپ نسبت به روش ترانزیت این است که در این روش، با اظهار یک ترانزیت، نیازی به اظهار مجدد ترانزیت‌های بعدی که به ترتیب ارتباط دارند، وجود ندارد. این به معنای اظهار یک ترانزیت بدون نیاز به تکرار مراحل فرآیند بعدی است که معمولاً اطلاعات اظهارنامه‌ها در همه ترانزیت‌ها یکسان است و تنها حامل ممکن است متغیر باشد. به عبارت دیگر، کالا با اظهارنامه ترانزیت اولیه در چندین بخش مختلف می‌تواند در چندین اظهارنامه ترانزیت حمل شود.

از این رو، در روش ترانشیپ، می‌توان اطلاعات مشترک اظهارنامه‌های مختلف ترانزیت را از طریق سیستم به‌طور مستقیم منتقل کرد، بدون اینکه نیازی به اظهار مجدد این اطلاعات وجود داشته باشد. این به واسطه حذفیاتی که در روش ترانشیپ ایجاد می‌شود، بهبود کارایی و افزایش بهره‌وری در فرآیند حمل و نقل کالا منجر می‌شود.