در جهان امروز، اختراع و ورود صنعت حمل و نقل ریلی، به طور قابل توجهی زندگی انسان‌ها را بهبود بخشید. با ظهور صنعت ریل و قطار، علاوه بر حمل و نقل افراد، حمل و نقل بار نیز به وسیله قطار انجام می‌شود. این روش حمل و نقل مزایای زیادی نظیر افزایش سرعت حمل و نقل و امکان حمل و نقل در تعداد و حجم بالا را نسبت به روش‌های دیگر نظیر حمل بار هوایی یا حمل و نقل دریایی دارد.

چین یکی از کشورهایی است که از دیرباز با ایران تجارت و تبادل دارد و به دلیل قرارگیری ایران در مسیر جاده ابریشم، به عنوان یکی از مسیرهای تجاری پر رونق شناخته می‌شود. از همین رو، حمل و نقل ریلی و قطاری بار از چین به ایران بسیار رایج است. اما برای حمل و نقل ریلی بار، باید چند نکته را در نظر داشته باشید. در این مقاله، قصد داریم درباره تمام جوانب مربوط به حمل و نقل ریلی بار از چین به ایران شامل بیمه حمل و نقل ریلی، محاسبه هزینه‌های حمل و نقل ریلی از چین، شرکت‌های حمل و نقل ریلی بین‌المللی و حتی شرح حمل و نقل ریلی بین‌المللی را به شما توضیح دهیم. پس همراه ما باشید. 

حمل و نقل ریلی چیست؟

حمل و نقل ریلی، به گونه ای است که بار توسط قطار و ریل راه‌آهن حمل می‌شود. سرعت حمل و نقل در این روش بیشتر از حمل و نقل توسط تریلی یا کامیون است و قطار باربری، با اندازه بزرگ خود، قابلیت حمل هر نوع باری را فراهم می‌کند.

از طریق حمل و نقل ریلی، شما قادر خواهید بود مقادیر زیادی از بار را در ابعاد و حجم‌های مختلف جابجا کنید. به دلیل استقبال بسیاری از این روش حمل و نقل، شرکت‌های حمل و نقل ریلی بسیاری وجود دارند که به شما در حمل و نقل ریلی بار کمک می‌کنند. اما باید توجه داشت که همه این شرکت‌ها معتبر نیستند و در بسیاری از موارد مشکلاتی رخ داده است که منجر به ضررهای مالی بسیاری برای صاحبان بار شده است. بنابراین، انتخاب شرکت حمل و نقل ریلی مناسب بسیار مهم است، به‌طوری‌که بتوانید بار خود را با اطمینان و امنیت به آنها بسپارید.

حمل و نقل ریلی چگونه انجام می شود؟ 

حمل و نقل ریلی با استفاده از قطار و خطوط راه‌آهن انجام می‌ شود. در این روش، شما ابتدا بار خود را با استفاده از کامیون ها و تریلی‌ها به ایستگاه قطار منتقل می‌کنید. سپس بار خود را در واگن‌های قطار بارگیری می‌کنید و در نهایت در مقصد، آن را در ایستگاه راه‌آهن تحویل می‌گیرید و باز هم با استفاده از کامیون یا تریلی آن را به مقصد نهایی خود انتقال می‌دهید.

به علاوه، برای حمل و نقل بار از چین، شما باید از روش حمل و نقل زمینی نیز استفاده کنید. در ابتدا، بار خود را از مبدا تحویل می‌گیرید و آن را به راه‌آهن منتقل می‌کنید. سپس در مقصد در ایران، آن را از راه‌آهن تحویل می‌گیرید و باز هم با استفاده از روش حمل زمینی به مقصد اصلی خود منتقل می‌کنید.

در صورتی که قصد صادرات به چین را دارید، همین مسیر را به صورت معکوس طی کرده و بار خود را از مبدا ایران به مقصد چین حمل می‌کنید. به این ترتیب، شما از دو روش حمل و نقل ریلی و زمینی برای جابجایی بار خود استفاده می‌کنید و می‌توانید بار خود را از مبدا تحویل گرفته و به راه‌آهن منتقل کنید، سپس در مقصد از راه‌آهن تحویل بگیرید و به مقصد اصلی خود منتقل نمایید.

مزایا و معایب حمل و نقل ریلی 

مزایا:

• سازماندهی بیشتر حمل و نقل بار: حمل و نقل ریلی بار به صورت سازماندهی شده و با استفاده از خطوط راه‌آهن انجام میشود که منجر به کاهش نقص و خطرات ناشی از حمل و نقل نامنظم میشود.
• اعتماد بخش بودن: حمل و نقل ریلی بار به دلیل استفاده از شبکه و خطوط راه‌آهن قابل اعتماد تر میباشد. این روش برخی از احتمالات خطا و مشکلات حمل و نقل را به حداقل می رساند.
• سرعت بالا در مسافت های بلند: حمل و نقل ریلی بار معمولاً در مسافت‌های طولانی بهترین عملکرد را از خود نشان می‌دهد و سرعت بالایی دارد که این امر ممکن است منجر به افزایش بهره‌وری و زمان تحویل سریعتر بار شود.
• وجود واگن‌های متنوع برای حمل انواع بار: در حمل و نقل ریلی بار، انواع واگن‌ها و وسایل نقلیه مختلفی برای حمل هر نوع بار وجود دارد. این امر باعث میشود که بتوان بارهای مختلف را با کارایی بیشتر حمل کرد.
• روش اقتصادی و مقرون به صرفه: حمل و نقل ریلی بار از لحاظ اقتصادی به دلیل بهره‌وری بالا و همچنین کاهش هزینه‌های سوخت و حمل و نقل نیروی کار مزیت دارد.
• ظرفیت باری بالا: خطوط راه‌آهن از ظرفیت باری بالایی برخوردار هستند، بنابراین حجم بزرگی از بارها می توانند به راحتی در این حمل و نقل منتقل شوند.
• ایجاد فرصت های شغلی بیشتر: حمل و نقل ریلی بار باعث ایجاد فرصت های شغلی بیشتری در صنعت حمل و نقل و زمینه های مرتبط میشود.

معایب:

• عدم ارائه خدمات درب به در: حمل و نقل ریلی بار ممکن است نتواند خدمات درب به در ارائه کند. به عنوان مثال، بارهایی که به مقصد دقیقی نیاز دارند و خدمات تخصصی مانند تخلیه مستقیم در محل مورد نظر را نمی‌توانند ارائه دهند.
• محدودیت در مسیرها: حمل و نقل ریلی بار نیاز به شبکه و خطوط راه‌آهن دارد و این موجب محدودیت در انتخاب مسیرهای حمل و نقل می‌شود. در برخی موارد ممکن است مسیرهای جایگزین مناسبی وجود نداشته باشد.
• پیچیدگی در ترتیبات و مدت زمان تحویل: حمل و نقل ریلی بار نیاز به برنامه ریزی دقیق و هماهنگی با زمانبندی قطارها و خطوط راه‌آهن دارد. این موجب میشود که تحویل بار به مقصد نیازمند پیچیدگی‌های بیشتری باشد و ممکن است طولانی تر از روش‌های حمل و نقل دیگر باشد.
• محدودیت در انتقال بارهای حساس: بارهای حساس به عوامل مانند ضربه، لرزش و دمای غیرمناسب ممکن است برای حمل و نقل ریلی مناسب نباشند. این مسئله محدودیتی برای انتقال برخی از بارها ایجاد می‌کند.
• وابستگی به سیستم راه‌آهن: حمل و نقل ریلی بار بر اساس شبکه و خطوط راه‌آهن انجام می‌شود، بنابراین وابستگی به صحت و عملکرد این سیستم راه‌آهن وجود دارد. در صورتی که سیستم دچار مشکل یا نقص فنی شود، ممکن است حمل و نقل بار دچار تأخیر شود یا از دست برود.
• محدودیت در دسترسی به مناطق غیر قابل دسترس: برخی مناطق کوهستانی، مناطق روستایی و ناحیه‌هایی با زیرساخت راه‌آهن نامناسب ممکن است برای حمل و نقل ریلی بار قابل دسترسی نباشند.

لازم به ذکر است که این مزایا و معایب ممکن است در شرایط و محیط‌های مختلف متغیر باشند و بسته به عوامل مختلف می‌توانند تغییر کنند.

هزینه حمل و نقل ریلی 

برای دستیابی به یک عددقیق و مشخص از تعرفه حمل ریلی از چین به ایران، بایستی جوانب زیر را مورد محاسبه و بررسی قرار دهید:

نوع قرارداد: 

اولین نکته در تعیین تعرفه حمل ریلی، نوع قراردادی است که با فروشنده بار دارید. آیا قرارداد شما نوع FCA (Free Carrier) است یا Ex Works (ExW)؟

– در قرارداد نوع اول، کلیه هزینه‌های بارگیری از درب فروشگاه تا ایستگاه قطار و حتی هزینه‌های گمرک به عهده فروشنده بار است.

– در قرارداد نوع دوم، مسئولیت حمل بار و حتی هزینه‌های گمرک به عهده خریدار بود و فروشنده هیچ مسئولیتی در قبال آن ندارد.

نوع قطار و واگن باربری: 

نوع قطار و تعداد واگن‌هایی که برای حمل بار استفاده می‌شود، نقش مهمی در تعرفه حمل ریلی ایفا می‌کند. همچنین، انتخاب مدل واگن‌ها برای حمل بار خاصی نیز می‌تواند بر قیمت نهایی تأثیرگذار باشد.

مسافت و حجم بارگیری: 

مسافتی که برای حمل ریلی از چین به ایران و شهرهای مقصد در نظر گرفته می‌شود، می‌تواند تأثیر مستقیمی بر تعرفه داشته باشد. علاوه بر این، حجم بارگیری یک قطار نیز نقشی در تعیین قیمت حمل ریلی ایفا می‌کند.

نوع بار و کالا: 

نوع بار و کالایی که شما قصد حمل آن را با قطار دارید، بسیار مهم است. زیرا انتخاب نوع واگن به کار رفته برای حمل بار، بسته به نیاز و خصوصیات آن، متفاوت است. برای مثال، اگر بار شما جزو کالاهایی باشد، که زود خراب می شوند، باید از واگن‌های یخچالدار استفاده کنید یا اگر کالای شما خودرو است، بایستی از واگن‌های حمل خودرو استفاده کنید. تمامی این موارد می‌توانند بر تعرفه حمل ریلی تأثیرگذار باشند.

در حمل ریلی و قطاری بار از چین به ایران از چه مسیر هایی استفاده می شود؟ 

معمولاً، مسیر ریلی حمل بار از چین به ایران از طریق کشورهای قزاقستان و ترکمنستان عبور می‌کند. این مسیر شامل عبور از گذرگاه آناتا در منطقه مسلمان نشین پین‌کیانگ در شمال غربی چین است و سپس بار به قزاقستان وارد می‌شود. از جنوب غربی قزاقستان وارد شمال غربی ترکمنستان می‌شود. سپس از مرز جنوب ترکمنستان به طور مستقیم به شمال شرقی ایران وارد می‌شود. مسیر ریلی در ایران نیز از شمال به جنوب است و کمتر مسیرهای شرق به غرب استفاده می‌شود. بار با استفاده از مسیرهای ریلی در داخل ایران به مقصد خود منتقل می‌شود.

مسیری که بیان کرده ایم، تقریباً ۱۱ هزار کیلومتر است و به طور معمول در ۱۴ روز وارد کشور می‌شود. بنابراین، اگر بار از این مسیر وارد کشور شود، به طور نرمال در دو هفته به مقصد می‌رسد. البته، مسیر داخلی را نیز باید به این مدت اضافه کنید.

اگر از پروژه ابتکار کمربند-جاده یا راه ابریشم جدید استفاده شود که هنوز ایران در آن حضور قطعی ندارد، قطار از سمت غرب چین شروع به حرکت می‌کند و به مرزهای جنوبی قرقیزستان می‌رسد. سپس از قرقیزستان عبور کرده و از مرز تاجیکستان و ازبکستان عبور می‌کند. سپس از شمال شرقی ترکمنستان وارد این کشور شده و پس از طی کردن مسیری به سمت شمال شرق، وارد ایران می‌شود. این مسیر کوتاه‌تر است و زمان کمتری را برای رسیدن به ایران نیاز دارد، اما همچنان به دلیل عدم قطعیت حضور ایران در این پروژه و جزئیات مسیر، نمی‌توان قطعیت داشت.

محدودیت حمل و نقل ریلی 

سامانه ریلی در برخی از مناطق به مراکز حمل و خرید و فروش بار مستقیماً وصل نیست که این یکی از محدودیت‌های بزرگ حمل و نقل ریلی است. بنابراین، افرادی که می‌خواهند از این روش حمل بار استفاده کنند، باید هزینه جداگانه‌ای را برای حمل بار توسط کامیون‌ها و تریلی‌ها از مراکز خرید و فروش تا ایستگاه‌های راه آهن پرداخت کنند.

این محدودیت باعث ایجاد دغدغه در افراد شده و ممکن است دسترسی راحتی به روش حمل بار ریلی را نداشته باشند. اما با وجود این محدودیت، حمل و نقل بار به وسیله قطار همچنان یک گزینه مناسب برای حمل بار به مقصد نهایی است. این روش می‌تواند به عنوان جایگزینی اقتصادی تر و پایدارتر برای حمل بار مورد استفاده قرار گیرد.

در هر صورت، برای اطلاعات دقیق‌تر درباره محدودیت‌ها و زمانبندی حمل و نقل ریلی بار، منصوبه ها و تعرفه ها، بهتر است با شرکت‌های حمل و نقل ریلی و یا مشاوران حمل و نقل تماس بگیرید. آنها می‌توانند شما را به طور دقیق راهنمایی کنند و اطلاعات لازم را در اختیارتان قرار دهند.