ترخیص کالا از گمرک، فرایندی است که نیازمند تهیه و ارسال مدارک گوناگونی می‌باشد. این مدارک مهم ترخیص کالا بسیار حائز اهمیت هستند به طوری که در صورت عدم یا کمبود یکی از این مدارک، مراحل ترخیص کالا با مشکلاتی مواجه می‌شوند و تأخیر می‌کنند. به همین دلیل، آشنایی با لیست مدارک لازم برای ترخیص کالا از گمرک و ارائه کامل و جامع این مدارک بسیار اهمیت دارد. در این مقاله از کرم بابا همراه ما باشید تا اطلاعات مختصری در خصوص مدارک مهم ترخیص کالا ارائه کنیم.
لیست مدارک ترخیص کالا
ترخیص کالا از گمرک براساس قوانین و مقررات مشخصی انجام می‌شود و برای این منظور نیاز به ارائه اسناد و مدارک مختلفی دارد. در حقیقت، هر تاجر و بازرگانی که در زمینه واردات و صادرات فعالیت می‌کند، برای اثبات مالکیت خود بر کالاها و قانونی بودن تجارت خود، می‌بایست اسناد و مدارک مرتبط را به گمرک ارائه دهد. ارائه این مدارک باعث تسریع و تسهیل فرآیند ترخیص کالا از گمرک می‌شود. مجموعه مدارک و اسنادی که باید جمع آوری شوند، ممکن است زمان بر باشد. به همین دلیل، به شما توصیه می‌کنم که برای جلوگیری از بروز مشکلات در روند ترخیص کالا و جریمه‌های گمرکی، جمع آوری این مدارک را به آخرین لحظه نسبت ندهید و از همان ابتدا واردات و صادرات، مدارک و اسناد مربوط به ترخیص کالا را جمع آوری نمایید.
مدارک مورد نیاز برای ترخیص کالا در تمامی گمرکات کشور یکسان است. بنابراین فرقی نمی‌کند که شما قصد ترخیص کالا را از گمرک فرودگاه امام خمینی داشته باشید یا از گمرک بازرگان، در هر صورت لازم است مدارک زیر را تهیه و ارائه کنید:
- مدارک مربوط به کالا: شامل فاکتور فروش، بارنامه حمل و نقل، گواهی اصالت کالا و سایر مدارک مرتبط با کالا است.
- مدارک مربوط به صاحب کالا: شامل گواهی ثبت شرکت، مجوز تجارت خارجی و سایر مدارک هویتی و قانونی صاحب کالا می‌باشد.
- مدارک مربوط به نماینده صاحب کالا: اگر نماینده دیگری برای ترخیص کالا وجود داشته باشد، مدارکی مانند نامه افتتاح حساب نمایندگی و مجوز نمایندگی باید ارائه شود.
مهمترین مدارک برای ترخیص کالا
ترخیصیه : ترخیصیه، به عنوان یکی از مهمترین اسناد مورد نیاز برای ترخیص کالا از گمرک، حائز اهمیت است. این گواهی توسط شرکت حمل و نقل صادر می‌شود و از طریق آن، صاحب کالا می‌تواند درخواست ترخیص کالا از گمرک را ثبت کند. ترخیصیه شامل اطلاعات مختلفی است که ضروری است برای ترخیص کالا در گمرک ثبت شود. این اطلاعات عبارتند از: مشخصات گیرنده، شماره بارنامه، وزن کالا، شرح کالا، مشخصات وسیله حمل بار، فهرست کل بار و سایر جزئیات مربوط به تحویل سفارش.
با درخواست و دریافت ترخیصیه از شرکت حمل و نقل، صاحب کالا قادر خواهد بود در مرحله ترخیص کالا از گمرک مشارکت کند و فرآیند ترخیص را آغاز کند. این گواهی معمولاً به عنوان اثباتی از انجام حمل و نقل کالا استفاده می‌شود و در ترخیص کالا اهمیت بالایی دارد. بنابراین، ترخیصیه به عنوان یکی از مهمترین مدارک برای ترخیص کالا از گمرک، تمام اطلاعات لازم را شامل می‌شود و با دریافت آن، صاحب کالا قادر خواهد بود به صورت کامل در فرآیند ترخیص کالا مشارکت کند.
پروفرما: پروفرما اینویس یک سند مهم است که توسط فروشنده کالا صادر می‌شود و جزئیات مختلفی از خریداری کالا آن درج می‌شود. این سند برای اعلام قیمت کالاها، شرایط پرداخت، اطلاعات فروشنده و خریدار و سایر اطلاعات مربوط به خریداری کالا استفاده می‌شود. در پروفرما اینویس، اطلاعات مهمی مانند تعداد کالاها، قیمت واحد و کل، نحوه پرداخت، کشور سازنده، وزن خالص و ناخالص کالا و سایر جزئیات مربوط به خریداری، ثبت می‌شود. این سند به عنوان یک اثبات رسمی تعهدات و توافقات میان فروشنده و خریدار استفاده می‌شود.
پروفرما اینویس جزء اسنادی است که در فرآیند تجاری بین المللی بسیار اهمیت دارد. با ارائه این سند، خریدار قادر خواهد بود اطلاعات کاملی را درباره خریداری خود و شرایط مالی آن از فروشنده دریافت کند.
پکینگ لیست: هرست عددی، همچنین به عنوان بسته‌بندی فهرست یا پکینگ لیست شناخته می‌شود، سندی است که به منظور تأیید اطلاعات مربوط به بار و محتویات درون آن توسط فروشنده صادر می‌شود. این سند در فرآیند ترخیص کالا از گمرک استفاده می‌شود و تضمین می‌کند که اطلاعات موجود درباره حمل و نقل کالا صحیح است. در فهرست عددی، اطلاعات جامعی در مورد بسته‌بندی کالا و محتویات داخل آن ثبت می‌شود. این اطلاعات شامل نوع بسته‌بندی، نام و آدرس فروشنده و خریدار، نحوه پرداخت، ابعاد بسته، تعداد بسته و سایر مشخصات مربوط به بار می‌باشد.
هدف اصلی از ارائه فهرست عددی، تأیید صحت محتویات مرسوله و بسته‌بندی این محتویات است. با ارائه این سند، فروشنده تأیید می‌کند که بسته‌بندی صحیح و اطلاعات مربوط به محتویات درست است و این موضوع به بارگیری و ترخیص کالا از گمرک کمک می‌کند.پس از صدور فهرست عددی، این سند همراه با سایر مدارک موردنیاز به گمرک ارائه می‌شود تا در فرآیند ترخیص کالا استفاده شود و اطلاعات مربوط به بار به درستی ثبت شود.
گواهی مبدا : گواهی مبدأ (Certificate of Origin) یکی از مهمترین اسناد در فرآیند ترخیص کالا از گمرک است. این سند توسط اتاق تجارت و صنایع کشور صادر می‌شود و در آن مبدأ و کشور ساخت کالا را مشخص می‌کند. گواهی مبدأ شامل اطلاعاتی مانند مشخصات فروشنده و خریدار کالا، جزئیات دریافت‌کننده کالا، اطلاعات وسیله حمل بار و امضا صادرکننده و نماینده معتبر اتاق تجارت است. این سند به طور کلی مبدأ و کشور ساخت کالا را تأیید می‌کند.
در مواردی که کالا از یک کشور ساخته شده و تحت هیچ محدودیت ترجیحی یا محدودیت قرار نگرفته باشد، احراز گواهی مبدأ توسط گمرک ممکن است لازم نباشد. اما در موارد دیگر، ارائه گواهی مبدأ الزامی است و برای تسهیل فرآیند ترخیص کالا و اجرای قوانین گمرکی ضروری است.
گواهی بازرسی کالا :
گواهی بازرسی کالا (Inspection Certificate) یکی از مدارک مهم در فرآیند ترخیص کالا از گمرک است. این سند توسط شرکت بازرسی کالا صادر می‌شود و موردی برای بررسی و تأیید کمیت و کیفیت کالا قرار می‌دهد.
گواهی بازرسی کالا شامل اطلاعاتی مانند نام و مشخصات شرکت بازرسی، تاریخ و محل انجام بازرسی، شرح دقیق کالا، نتایج آزمایشات مورد انجام، تأیید صحت حجم و وزن کالا، مشخصات وضعیت بسته‌بندی و هرگونه عیب یا نقصی که در کالا مشاهده شده است، است.
گواهی بازرسی کالا نشان می‌دهد که کالا در شرایط مناسب قرار دارد، همچنین اطمینان می‌دهد که حجم و وزن کالا هنگام ارسال صحیح است. این سند به عنوان یک مدرک معتبر در فرآیند ترخیص کالا از گمرک استفاده می‌شود و نقش حیاتی در اطمینان از کیفیت و اعتبار کالا دارد.
مجوز های قانونی : مجوزهای قانونی، از جمله مدارک و اسناد مهم در فرآیند ترخیص کالا از گمرک است. این مجوزها توسط سازمان‌ها و نهادهای مختلف از قبیل سازمان استاندارد، وزارت بهداشت، وزارت انرژی اتمی، وزارت فرهنگ و ارشاد و سایر سازمان‌ها صادر می‌شوند.
مجوزها براساس نوع کالا تعیین می‌شوند و بدون دریافت مجوز لازم، ترخیص کالا از گمرک امکان‌پذیر نیست. به‌علاوه، در صورتی که مراحل ترخیص به دلیل کامل نبودن مجوزها متوقف شوند، مسئولیت‌ها و هزینه‌های اضافی به عهده گمرک و سازمان مجوزدهنده قرار می‌گیرد.
لذا، حتماً به‌موقع و با دقت موردنیاز، مجوزهای قانونی مربوط به کالای خود را تهیه و در اختیار مراجع مربوطه قرار دهید تا بدون هیچ‌گونه اختلالی، فرآیند ترخیص کالا به درستی انجام شود.
بارنامه: بارنامه، به‌عنوان یکی از مدارک مهم در فرآیند ترخیص کالا از گمرک، وظیفه ارائه اطلاعات مربوط به قرارداد حمل، رسید دریافت کالا و سند مالکیت آن را بر عهده دارد. همچنین، در صورت ادعای خسارت، بارنامه به عنوان پشتوانه قابل استفاده در بیمه‌نامه می‌باشد.
اطلاعاتی که باید در بارنامه درج شود، شامل موارد زیر می‌شود:
- شرح دقیق کالا، علائم تجاری و یا شماره‌های تجاری مربوط به کالا
- نام حامل کالا
- نام گیرنده کالا
- مشخصات فردی که اطلاع ارسال کالا به او می‌رسد (در صورت لزوم)
- هزینه حمل و پرداخت شده یا قابل پرداخت در مقصد
- تعداد نسخه‌های بارنامه که به صورت اصلی صادر شده است
- تاریخ صدور بارنامه و سایر اطلاعات مربوطه
به‌خاطر داشته باشید که بارنامه باید به‌صورت دقیق و کامل تکمیل شود تا در فرآیند ترخیص کالا هیچ‌گونه اختلالی به وجود نیاید و مالکیت و مالکیت کالا به‌طور صحیح تأیید شود.
