با توجه به منابع طبیعی، تکنولوژی، سرمایه، نیروی کار و سطح توسعه هر کشور،  پارامترهایی تأثیرگذار بر تولید داخلی مواد اولیه وجود دارد. در صورتی که تولید داخلی کافی نباشد، کشورها ممکن است برای تأمین نیاز خود به مواد اولیه، به واردات آن‌ها از کشورهایی با ذخایر گسترده یا تولید کننده قدرتمند روی آورند.

با توجه به وجود بازار عظیم و پویای مواد اولیه، چین به عنوان بزرگترین تولید کننده و صادر کننده جهان به شمار می‌رود. بسیاری از کشورها، به خصوص کشورهای در حال توسعه به منظور تأمین نیاز خود به مواد اولیه، به واردات از چین روی می‌آورند. ایران نیز به عنوان یکی از این کشورها، به واردات مواد اولیه از چین تکیه می‌کند. در این مقاله، به بررسی دلایل و مزایای واردات کالا از چین می‌پردازیم.

چرا ایران به واردات از چین نیازمند است؟

با توجه به اینکه ایران یکی از بزرگترین صادکنندگان نفت و گاز است و دارای منابع طبیعی غنی است. با این حال، در بعضی از مواد اولیه دیگر مانند فلزات آهنی و غیرآهنی، مواد شیمیایی، الکترونیک، پلاستیک و غیره، تولید یا استخراج کافی در ایران صورت نمی‌گیرد. بنابراین، ایران برای تأمین نیاز صنایع خود به این مواد اولیه، به واردات از کشورهای دیگر نیازمند است.

چین به عنوان یکی از بزرگترین تولید کنندگان و صادرکنندگان جهان، یک منبع اصلی برای واردات مواد اولیه برای ایران است. کشورهایی که به تولید داخلی مواد اولیه کافی ندارند، معمولاً به منظور تأمین نیازهای صنایع خود، به واردات از کشورهای دارای تولید کمک می‌کنند. به دلیل موقعیت چین به عنوان بزرگترین تولید کننده و صادرکننده جهان، ایران نیز جزو کشورهایی است که به منظور تأمین نیازهای خود به مواد اولیه، به واردات از چین تکیه می‌کند. این واردات باعث می‌شود که صنایع مختلف در ایران بتوانند به طور مستقیم از منابع غنی چین بهره‌برداری کنند و نیازهای تولید خود را تامین کنند.

• کمبود تولیدات داخلی 

 با توجه به پتانسیل های زمین شناسی و صنعتی ایران، تولید داخلی مواد اولیه در ایران با چالش های مختلفی روبرو است. یکی از این چالش ها عدم توسعه زیرساخت های لازم برای استخراج و فرآوری منابع طبیعی است. همچنین، عدم به روز بودن تکنولوژی های تولید و بازاریابی، نبود حمایت مالی و قانونی از سرمایه گذاران و تولید کنندگان، عدم رعایت استانداردهای کیفی و زیست محیطی و تحریم ها و محدودیت های بین المللی نیز چالش هایی دیگر هستند.

تمام این مشکلات باعث شده است که تولید داخلی مواد اولیه در ایران کافی نباشد و همچنین با کیفیت پایین تر و قیمت بالاتری نسبت به بازار جهانی روبرو باشد. در نتیجه، صنعتگران و تولید کنندگان ایران برای کاهش هزینه ها و افزایش رقابت پذیری خود به دنبال تأمین مواد اولیه با کیفیت وارد شده، ارزانتر و بهتر هستند. به طور کلی، چین به عنوان یکی از منابع مناسب برای تأمین مواد اولیه با کیفیت در ایران شناخته می شود.

• کیفیت بالا و‌ قیمت ارزان 

چین، به عنوان بازار جهان،  بزرگترین تولیدکننده مواد اولیه است و می‌تواند به دیل وجود تولید‌کنندگان و فروشنده‌های بسیار زیاد و متنوع، مواد اولیه با کیفیت بالا و قیمت کم را به بازار عرضه کند. در این کشور، عوامل مختلفی در تولید و صادرات مواد اولیه نقش دارند:

– دسترسی به منابع طبیعی بسیار فراوان و با قیمت ارزان

– استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته و نوآورانه در فرآوری و تولید مواد اولیه

– بهره‌برداری از نیروی کار ارزان و ماهر

– ایجاد شبکه حمل‌ونقل و توزیع گسترده و سریع جهت صادرات مواد اولیه

– برخورداری از حمایت‌های دولتی و تسهیلات گمرکی از سوی دولت چین

این عوامل باعث می‌شوند که چین بتواند به صورت مداوم و با قیمت مناسب، مواد اولیه با کیفیت برای بازار جهانی تأمین کند. همچنین، این کشور می تواند با استفاده از تکنولوژی و فناوری پیشرفته، مواد اولیه با کیفیت بالا را تولید و به دسترس سایر بازارها قرار دهد.

• گستردگی بازار 

با بازار گسترده و متنوعی که در چین وجود دارد، این کشور توانسته است مواد اولیه با تنوع بالا و ابعاد، رنگ‌ها، طرح‌ها، کاربردها و کیفیت‌های متنوع را به بازار عرضه کند. این تنوع و گستردگی بازار به صنعتگران و تولیدکنندگان در ایران فرصتی را می‌دهد تا بتوانند مواد اولیه مورد نیاز خود را با توجه به نیازها، سلایق و بودجه خود انتخاب و خریداری کنند.

در واقع، چین با بهره‌گیری از تکنولوژی و قدرت تولید بالا، توانسته است بازاری را در ابعاد گسترده‌ای فراهم کند که محصولات متنوعی را شامل می‌شود. این بازار گسترده شامل مواد اولیه با انواع ویژگی‌ها، کیفیت‌ها و کاربردها است. با توجه به این تنوع، صنعتگران و تولیدکنندگان ایران می‌توانند به آسانی مواد اولیه مناسب را برای تولید محصولات خود انتخاب کنند.

• روابط سیاسی و تجاری 

چین و ایران دو کشوری هستند که روابط تجاری و سیاسی مستحکم و قدیمی با یکدیگر دارند. این روابط، به تسهیل و تقویت همکاری‌های اقتصادی و صنعتی بین دو کشور کمک کرده است و در طول سال‌ها به شکل‌های مختلفی اظهار وجود کرده است. برخی از نمونه‌ها از این همکاری‌ها عبارتند از:

• امضای تفاهم نامه‌های چندجانبه و دوجانبه در زمینه‌های مختلف مانند حمل‌ونقل، انرژی، سرمایه‌گذاری، فناوری و گردشگری، که به دو کشور امکان همکاری در زمینه‌های مختلف را می‌دهد.
• حضور شرکت‌ها و نمایشگاه‌های چین در ایران و بالعکس، که فرصتی برای تبادل تجارب و ایجاد ارتباطات تجاری بین کسب و کارهای دو کشور ایجاد می‌کند.
•  پشتیبانی چین از حقوق و منافع ایران در برابر تحریم‌ها و فشارهای بین‌المللی، که نشان از تعهد چین به همکاری با ایران است.
•  تبادل فرهنگی و علمی بین دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی دو کشور، که امکان تبادل دانش و تجارب در زمینه‌های علمی، فرهنگی و هنری را می‌دهد.

با توجه به وجود این روابط، دو کشور توانسته‌اند بهره‌های بسیاری را از همکاری‌های متقابل برداشت کنند و از این تعاملات برای توسعه و پیشرفت خود بهره‌برداری کنند.

واردات از چین چه مزایایی دارد؟

• افزایش سودآوری 

افزایش رقابت‌پذیری و سودآوری با خریداری مواد اولیه با کیفیت و با هزینه‌های کمتر از چین، به تولیدکنندگان و صنعتگران ایران امکان می‌دهد که کالاها و خدمات خود را با کیفیت بالا و هزینه کمتر تولید و عرضه کنند. این مسئله، باعث می‌شود که آن‌ها قادر به رقابت با رقبای خود در بازار داخلی و خارجی شوند و سهم بازار و سود خود را افزایش دهند.‌

با خریداری مواد اولیه با کیفیت و با هزینه کمتر از چین، تولیدکنندگان و صنعتگران ایران به دسترسی به مواد اولیه با کیفیت بالا و قیمت مناسب می‌رسند. این به آن‌ها امکان می‌دهد تا به طور مستقیم از هزینه‌ها صرفه‌جویی کرده و هزینه تولید کالاها و خدمات خود را کاهش داده و در نتیجه، با کیفیت بالاتر و هزینه کمتر به مشتریان خود عرضه کنند. با تولید و عرضه کالاها با کیفیت بالا و هزینه کمتر، تولیدکنندگان و صنعتگران ایران قادر به رقابت با رقبای خود در بازار داخلی و خارجی می‌شوند. آن‌ها می‌توانند با ارائه کالاها و خدمات با کیفیت بالا و هزینه کمتر، تقاضای مشتریان را جلب کرده و سهم بازار خود را افزایش داده و در نتیجه، سودآوری خود را افزایش دهند.

• وابسته نبودن به بازار های دیگر

با خریداری مواد اولیه از چین، ایران می‌تواند وابستگی خود به بازارهای دیگر را کاهش دهد. تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی که بر ایران تاثیر گذاشته‌اند، باعث شده است که تجارت با برخی از کشورهای دنیا محدود شود. در این شرایط، واردات مواد اولیه از چین می‌تواند به ایران کمک کند تا به مرور زمان به اندازه کافی مستقل از بازارهای دیگر در تأمین نیازهای صنعت و تجارت خود باشد. چین، به عنوان یکی از شرکت‌های تجاری بزرگ و پایدار، می‌تواند به عنوان یک شریک قابل اعتماد در تأمین مواد اولیه برای ایران عمل کند. آن‌ها می‌توانند در تأمین مواد اولیه با کیفیت و قیمت مناسب به ایران کمک کنند. این امر، باعث می‌شود تا ایران در برابر نوسانات قیمت، کمبود عرضه و سایر مشکلاتی که در بازارهای دیگر ممکن است پیش آید، مقاومت بیشتری داشته باشد.

با کاهش وابستگی به بازارهای دیگر، ایران قادر خواهد بود تا در برابر تحریم‌ها و سانسورهای بازارهای دیگر مقاومت بیشتری از خود نشان دهد. همچنین، با استفاده از منابع و مواد اولیه ارزانتر و با کیفیت از چین، صنعتگران و تولیدکنندگان ایران قادر خواهند بود هزینه تولید را کاهش داده و محصولات خود را به قیمت رقابتی‌تر در بازار عرضه کنند. این موضوع در نهایت منجر به افزایش رقابت‌پذیری و سودآوری برای صنعت و تجارت ایران خواهد شد.

• اشتغال زایی و تحرک اقتصادی 

واردات مواد اولیه از چین، علاوه بر تأمین نیاز صنعت، منجر به تحرک اقتصادی و ایجاد اشتغال در بخش‌های دیگر نیز می‌شود. این واردات نه تنها با صنعت خود مواد اولیه فراهم می‌کند، بلکه به طور غیر مستقیم تأثیرات مثبتی بر سایر بخش‌های اقتصادی نیز دارد.

یکی از بخش‌هایی که از این تحرک اقتصادی واردات مواد اولیه استفاده می‌کند، بخش حمل‌ونقل است. با افزایش واردات، نیاز به حمل و نقل این مواد از بنادر و مراکز ترانزیتی به صنایع مختلف افزایش می‌یابد. این منجر به ایجاد فرصت‌های شغلی جدید در بخش حمل‌ونقل و لجستیک می‌شود. همچنین، بخش فروش و خدمات نیز از این تحرک اقتصادی استفاده می‌کند. با وجود واردات مواد اولیه، تعداد بیشتری کالا تولید می‌شود که نیاز به فروش و عرضه در بازار داخلی و خارجی دارد. این باعث افزایش فعالیت‌های تجاری و رشد بخش فروش می‌شود. همچنین، با افزایش تولید و فعالیت صنعتی، نیاز به خدمات مرتبط مانند خدمات تعمیر و نگهداری، حمایت فنی و مشاوره نیز افزایش می‌یابد که به ایجاد اشتغال در بخش خدمات کمک می‌کند.

با کاهش وابستگی به بازارهای دیگر و تأمین مواد اولیه از چین، اقتصاد ایران قادر خواهد بود بهبود یابد و جریان اشتغال بهبود پیدا کند. این تحرک اقتصادی و اشتغال‌زایی در بخش‌های حمل‌ونقل، فروش و خدمات، بهبود شرایط اقتصادی کشور را به همراه خواهد داشت.

هزینه واردات از چین 

صنعتگران و تولیدکنندگان ایرانی در تصمیم‌گیری برای واردات مواد اولیه از چین، عوامل متعددی را ملاحظه می‌کنند. یکی از عوامل اساسی، هزینه واردات است که شامل هزینه‌های مختلفی است که برای خرید، حمل، تخلیه، گمرک و تحویل کالای وارداتی پرداخت می‌شود. در این قسمت، به بررسی عواملی که بر هزینه واردات تأثیرگذارند و روش‌های محاسبه آن می‌پردازیم.

•  نوع ماده اولیه: نوع ماده اولیه بر روی قیمت خرید، حجم و وزن کالا، نرخ ارز و تعرفه گمرکی، هزینه حمل و نقل و سایر هزینه‌های جانبی تأثیر دارد. به طور کلی، مواد اولیه با کیفیت بالا، قیمت بالاتری دارند. همچنین، مواد اولیه با حجم و وزن بالا، هزینه حمل و نقل و بیمه بالاتری دارند. علاوه بر این، بسته به نوع ماده اولیه، نرخ ارز و تعرفه گمرکی متفاوت است. برخی از مواد اولیه به عنوان کالای استراتژیک یا حساس شناخته شده و دارای تعرفه گمرکی بالاتری هستند.
• حجم و وزن کالا: هر چه حجم و وزن کالا بیشتر باشد، هزینه حمل و نقل و بیمه آن نیز بیشتر می‌شود. البته، نوع حمل و نقل نیز در این زمینه تأثیر دارد. به عنوان مثال، حمل کالا با کشتی یا قطار نسبت به حمل کالا با هواپیما یا کامیون، هزینه کمتری دارد.
•  نرخ ارز و تعرفه گمرکی: نرخ ارز و تعرفه گمرکی بر اساس نوع کالا، مقدار کالا، کشور مبدأ و مقصد کالا و سایر عوامل متفاوت است. تغییرات در ارزش ارز می‌تواند به طور مستقیم بر هزینه واردات تأثیر گذارد.
•  هزینه حمل و نقل و بیمه: این هزینه بستگی به نوع، حجم و وزن کالا، نوع، مسافت و مدت زمان حمل، نوع، میزان و شرایط بیمه دارد.