واردات بدون انتقال ارز به معنای واردات کالا از چین که در آن واردکننده برای پرداخت هزینه خرید از منابع ارزی خود استفاده می‌کند و نیازی به دریافت ارز از بانک مرکزی ندارد. این نوع واردات در ایران به دلیل محدودیت‌های ارزی مورد توجه قرار گرفته است. در این روش، واردکننده ابتدا کالای مورد نظر را از کشور خارجی خریداری می‌کند و سپس از منابع خود (مانند فروش ارز، درآمدهای صادراتی یا معاملات مالی) هزینه خرید را پرداخت می‌کند. در نهایت، کالای خریداری شده به کشور وارد و ترخیص می‌شود.

به علت عدم وجود برخی کالاها در بازار داخلی و نیاز کشور به آنها، دولت شرایطی را برای صادرکنندگان و واردکنندگان فراهم می‌کند تا با کمترین هزینه و چالش‌ها، کالاهای مورد نیاز را به کشور وارد کنند. در این بین، واردات کالاهایی که بدون انتقال ارز از گمرک ترخیص می‌شوند، اهمیت بیشتری برای دولت دارند. با این حال، باید توجه داشت که واردات بدون انتقال ارز بیشتر برای کالاهایی است که دولت به آنها اولویت کمتری می‌دهد.

تفاوت واردات بدون ارز و واردات قطعی 

ترخیص، واردات بدون انتقال ارز و صادرات بدون انتقال ارز دارای تفاوت‌هایی با ترخیص قطعی کالا هستند و روش ثبت سفارش تنها یکی از این تفاوت‌هاست. در حقیقت، ترخیص قطعی کالا به معنای ترخیص نهایی و رسمی کالا از گمرک است، در حالی که واردات بدون انتقال ارز به فرایند وارداتی اشاره دارد که در آن وارد کننده ارز مورد نیاز را از منابع خود تأمین می‌کند و نیازی به دریافت ارز از بانک مرکزی ندارد.

واردات بدون انتقال ارز به معنای واردات کالا است که در آن وارد کننده هزینه خرید کالا را با استفاده از منابع ارزی خود (مانند فروش ارز یا درآمدهای صادراتی) پرداخت می‌کند، بدون اینکه نیازی به برخورد و دریافت ارز از بانک مرکزی داشته باشد. این نوع واردات در کشورهایی با محدودیت‌های ارزی مانند ایران به علت تحریم‌های بین‌المللی یا مشکلات تخصیص ارز، رایج است.

صادرات بدون انتقال ارز نیز به معنای صادرات کالا است که در آن صادرکننده درآمد خریداری شده را به صورت ارزی دریافت نمی‌کند و از طریق منابع خود (مانند درآمدهای صادراتی) تأمین می‌کند. به طور خلاصه، واردات و صادرات بدون انتقال ارز به فرآیندی اشاره دارند که در آن ارز مورد نیاز برای تراکنش به صورت مستقیم از منابع خود تأمین می‌شود، در حالی که ترخیص قطعی کالا به معنای تراکنش رسمی و نهایی از گمرک است.

دلایل واردات کالا بدون انتقال ارز 

حقیقتاً واردات بدون انتقال ارز را می‌توان به عنوان یک راه‌حل برای پاسخگویی به شرایط فعلی کشور در نظر گرفت. در حال حاضر، دولت به دلیل وجود تحریم‌های متعدد اقتصادی، محدودیت شدیدی بر روی ارز مورد نیاز برای واردات اعمال کرده است. به همین دلیل، واردات بدون انتقال ارز به عنوان یک جایگزین مناسب مطرح شده است. دلایل اصلی دولت برای ایجاد واردات بدون انتقال ارز عبارتند از:

•  محدودیت دلار توسط دولت در سامانه نیما: دولت در سامانه نیما محدودیت‌هایی در تأمین دلار ایجاد کرده است که باعث محدودیت بر روی واردات با استفاده از ارز رسمی می‌شود.
•  شرایط طولانی برای دریافت دلار از سامانه نیما و گشایش اعتبار بانکی: فرآیند دریافت دلار از سامانه نیما و گشایش اعتبار بانکی بسیار طولانی است و ممکن است مشکلات و تأخیرهای زیادی را به همراه داشته باشد. در نتیجه، استفاده از واردات بدون انتقال ارز به عنوان راهکاری سریع‌تر و موثرتر به نظر می‌رسد.
• کمبود برخی کالاها در کشور و نیاز به واردات سریع در کوتاه مدت و میان‌مدت: برخی کالاها در کشور موجود نیستند و نیاز به واردات فوری در مورد آنها وجود دارد. استفاده از واردات بدون انتقال ارز می‌تواند این نیاز را در کوتاه مدت و میان‌مدت برآورده کند.
• امکان واردات انواع متنوع کالا و ایجاد بازاری پر از کالا برای مشتریان و مردم در کشور: استفاده از واردات بدون انتقال ارز، امکان واردات انواع متنوعی از کالاها را فراهم می‌کند و باعث ایجاد بازاری پر از کالا برای مشتریان و مردم در کشور می‌شود.

بخشنامه ترخیص و واردات کالا بدون انتقال ارز 

با توجه به تصویب‌نامه شماره ۱۴۱۷۳۵/ت۵۶۱۶۷ هیات محترم وزیران در تاریخ ۱۳۹۷/۱۰/۲۵، امکان ثبت سفارش و واردات مواد اولیه، قطعات و ملزومات ضروری برای تمامی بازرگانان به صورت بدون انتقال ارز در سامانه جامع تجارت فراهم شده است. از این پس، متقاضیان می‌توانند هنگام ثبت پرونده‌های جدید یا ویرایش پرونده‌های قبلی خود، در سربرگ اطلاعات مالی و بانکی، نوع عملیات حواله ارزی را بدون انتقال ارز و روش تأمین ارز از محل بند ۹ ماده ۳۸ آیین‌نامه اجرایی مقررات صادرات و واردات مرتبط با واردات مواد اولیه، قطعات و ملزومات ضروری خطوط تولید انتخاب کنند. همچنین، نوع ارز مورد استفاده در این پیش‌فاکتورها باید یورو (€) باشد.

واردات کالاهای مجاز بدون انتقال ارز

 مهمترین کالاهایی که می‌توانند بدون انتقال ارز وارد کشور شوند، در صورت عدم تولید نسخه قابل‌جایگزین در کشور، شامل موارد زیر می‌شوند:

1. قطعات یدکی خودرو، موتورسیکلت و دوچرخه

2. تجهیزات و ملزومات پزشکی، آزمایشگاهی و بهداشتی

3. ابزار برشی

4. انواع یخچال و فریزر خانگی

5. لوازم فرودگاهی

6. انواع کولرگازی

7. ضایعات فلزی

8. ژنراتور برق

9. لوازم صوتی خانگی

10. دوربین فیلم‌برداری و عکاسی دیجیتال

11. گوشی تلفن همراه و موبایل‌های هوشمند

12. جاروبرقی

13. تلویزیون

14. ویدئو و سی‌دی

15. آبمیوه‌گیری

16. سیگار و دخانیات

17. پارچه

18. دام زنده

19. موز

20. گوشت قرمز و گوشت مرغ

21. مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی

به عنوان یک نکته بسیار مهم، باید توجه داشت که قبل از وارد کردن هر کالایی، باید اطمینان حاصل کرد که واردات آن در زمان ترخیص مجاز است. در غیر این صورت، ممکن است با مشکلات جدی در فرآیند ترخیص کالا از گمرک مواجه شوید.

مدارک مورد نیاز برای واردات کالا بدون انتقال ارز 

برای واردات بدون انتق ارز و ترخیص کالا، فرم‌های زیر به عنوان اظهارنامه‌ها موردنیاز خواهند بود:

1. فرم 23: اظهارنامه ورود کالا به کشور

2. فرم 24: اظهارنامه صادرات کالا از کشور

3. فرم 211: اظهارنامه انبارداری کالا

مدارک لازم برای ترخیص و واردات کالا بدون انتقال ارز شامل موارد زیر است:

1. ثبت سفارش بازرگانی

2. کارت بازرگانی

3. مجوزهای قانونی موردنیاز

4. قبض انبار و برگه ترخیصیه (بارنامه)

5. اسناد حمل کالا

6. اسناد خرید کالا

7. گواهی سازمان حمایت (در صورت نیاز)

8. گواهی مؤسسه استاندارد (در صورت نیاز)

لطفا توجه داشته باشید که در صورت واردات کالا، تهیه گواهی‌های مؤسسه استاندارد و سازمان حمایت (در صورت لزوم) ضروری خواهد بود.

مزایا و معایب واردات کالا بدون انتقال ارز

• کاربرد و مزایای واردات کالا بدون انتقال ارز:

1. عدم نیاز به اثبات تأمین ارز برای واردات، که باعث ساده‌تر شدن فرآیند ترخیص واردات می‌شود و زمان لازم برای تأمین ارز را کاهش می‌دهد.

2. تأمین فوری ارز موردنیاز از طریق بازار آزاد ارزی موجود در کشور، که امکان تسریع در انجام معاملات وارداتی را فراهم می‌کند.

3. حمایت از اقتصاد کشور، به خصوص در شرایط تحریمی، و فراهم کردن فراوانی کالا در بازارهای داخلی. این امر می‌تواند باعث افزایش رقابت در بازار شود و به کیفیت بیشتر کالاهای داخلی بیانجامد.

4. افزایش تنوع و تسریع در واردات انواع کالاها به ایران، که امکان ارائه محصولات متنوع تر و با کیفیت بالاتر را برای مصرف‌کنندگان در اختیار قرار می‌دهد.

5. کنترل قیمت ارز در کوتاه‌ترین زمان ممکن، زیرا در واردات بدون انتقال ارز می‌توان قیمت ارز را به صورت مستقیم و بدون واسطه‌های بانکی تعیین کرد.

• معایب واردات کالا بدون انتقال ارز:

1. مواجهه با مشکلات حقوقی و قانونی ممکن است در فرآیند ترخیص واردات پیش آید، که نیاز به حواس‌پرتی و دقت بیشتر در رعایت قوانین و مقررات را ایجاب می‌کند.

2. کاهش ارزش پول ملی و افزایش نرخ ارز خارجی، که ممکن است منجر به تورم و فشار اقتصادی شود و بر ارزش و خریداری کالاهای داخلی تأثیر منفی بگذارد.

3. رقابت نامناسب بین تولیدکنندگان داخلی و واردکنندگان خارجی، که ممکن است باعث ضعف صنایع داخلی شود و توجه به توسعه و پشتیبانی از تولید داخلی را به خطر بیندازد.

4. کاهش درآمد دولت در صورتی که واردات بدون انتقال ارز به حجم زیادی انجام شود، زیرا این نوع واردات تأثیر مستقیم در درآمدهای دولت و سپرده‌های بانکی دارد.

5. عدم توسعه صنایع داخلی و وابستگی بیشتر

کلام آخر 

واردات کالا بدون انتقال ارز یک روش تجارتی است و شما می‌توانید این روش را برای تجارت خود بهره‌برداری کنید. اما قبل از شروع تجارت، باید درک کنید که واردات بدون انتقال ارز همچنان نیازمند رعایت شرایط، قوانین، و مراحل خاص خود است و برخی تفاوت‌ها با روش‌های دیگر واردات مانند واردات عادی وجود دارد.

در واردات بدون انتقال ارز، شما باید از روش پرداخت وجه غیربانکی برای مجوز ثبت سفارش کالا استفاده کنید. این روش به شما اجازه می‌دهد بدون نیاز به تبدیل ارز دولتی، کالا را وارد کنید. در نتیجه، شما باید با تأسیس یا استفاده از یک شرکت بازرگانی معتبر در کشور مبدأ، سفارش کالا را ثبت کرده و هزینه آن را پرداخت کنید. در این حالت، شرکت بازرگانی مورد استفاده شما به نام خود، بدون نیاز به تهیه ارز دولتی، کالا را برایتان وارد می‌کند.