واردات کالا به تأمین نیازهای یک کشور از طریق تهیه کالاهای تولید یا فراهم شده از کشورهای دیگر و انتقال آنها از طریق تجارت به کشور مورد نظر گفته میشود. برای کشورهایی که تولید برخی کالاها برای آنها ممکن نیست یا از نظر اقتصادی مناسب نیست، واردات کالاها به عنوان راهکاریی برای تأمین نیازهای خود به کار میرود. سیاستگذاران تجاری در هر سال، نیازهای کشور را تعیین میکنند و با اعمال سیاستهایی مانند تعرفهگذاری، نحوه و مقدار واردات کالاها را مشخص میکنند. این اقدامات به منظور حمایت از تولید داخلی، تعادل تجارت خارجی و تأمین نیازهای اقتصادی کشور انجام میشود.
عوامل واردات کالا
واردات کالا در هر کشور تحت تاثیر از شرایط و عوامل مختلفی است که میتواند تعیینکننده میزان و ضرورت واردات باشد. به عنوان مثال:
1- شرایط جوی و وضعیت آب و هوا: در کشورهایی با اقلیم معتدل یا سردسیر، رشد برخی گیاهان و محصولات گرمسیری ممکن نیست. بنابراین، واردات این محصولات به کشورهای مذکور کمک میکند تا نیازهای ساکنان خود را تأمین کنند.
2- قابلیتهای زمین: عوامل مختلفی مانند نوع خاک، آب و غیره، تأثیر بسزایی بر توانایی تولید محصولات دارند. در صورتی که زمینکاری در یک کشور اقتصادی نباشد، واردات محصولات مهم برای تأمین نیازهای غذایی و صنعتی اجباری میشود.
3- نیروی کار: مهارت و تعداد کافی کارگران در کشورها نقش مهمی در تولید محصولات و خدمات دارد. در صورت کمبود کارگران ماهر و ماهر، واردات کالاها به عنوان جایگزین مطمئن و ضروری مطرح میشود.
4- تخصص: وجود تخصص و توانایی فنی، مواد اولیه و تجهیزات لازم برای تولید برخی کالاها میتواند مشخصهای برای تصمیم در مورد واردات باشد. در صورتی که تخصص لازم برای تولید یک محصول خاص در کشور وجود نداشته باشد، واردات این محصولات به عنوان راهکاری منطقی مطرح میشود.
واردات کالا برای شرکت های وارد کننده
شرکتهای واردکننده باید دارای تسلط کامل به قوانین و مقررات واردات کشور مقصد باشند. تجارت به اطلاعات جامع درباره قوانین حاکم بر خود نیاز دارد، زیرا این قوانین بهروز و سازگار با نیازهای روزمره و تغییرات جاری هستند. یک واردکننده باید بهروز با قوانین اساسی و اصولی و همچنین تغییرات متناسب با مقررات جزئی باشد. در عرصه شرکتهای خدمات بازرگانی، تسلط به قوانین واردات کالا به ایران ضروری است. فعالیتهای یک واردکننده نیازمند شناخت دقیق از زمینههای مختلف از قبیل تجارت، بانکداری بینالملل، حمل و نقل بینالمللی، ترخیص کالا، امور گمرکی و نحوه تخصیص ارز میباشد. این دانش جامع و کامل باید به واردکننده امکان فهم و مدیریت صحیح تمامی جوانب مرتبط با فرایند واردات را بدهد. با شرکت بازرگانی کرم بابا همراه باشید.
شرایط واردات کالا
در ابتدا، فعالان اقتصادی مانند تولیدکنندگان، بازاریابان، شرکتهای واردکننده و یا خریداران بر اساس نیازها و شرایط موجود، به وجود یک نیاز در بازار پی میبرند. سپس با استفاده از روابط حاضر و ارتباطات خود، متوجه میشوند که آیا میتوانند کالای مورد نظر را به بازار عرضه کنند و از منافع آن بهرهمند شوند. از طریق انجام تحلیلهای بازاریابی، مطالعات تقاضا و مصرف، و درک نیازهای مشتریان پیش از هر عملیات واردات، میتوان بهترین راهبردها را برای عرضه کالاها به بازارهای مختلف تعیین کرد. مطالعه ابعاد بازار مورد نظر، تقسیمبندی آن، تحلیل سهم رقبا، شناخت میزان تقاضا و مصرف، و درک نیازهای مشتریان از کالاها از جمله مواردی است که قبل از هرگونه عملیات واردات باید به آنها توجه شود. ارزیابی سطح درآمد و مصرف سرانه جامعه، به ما کمک میکند تا بفهمیم تا چه حد افراد علاقهمند به خرید کالای خاصی هستند. این اطلاعات به همراه تخمین هزینههای بازرگانی و واردات، نهایتاً به تهیه برآورد دقیقی از هزینه و پتانسیل واردات کمک میکند.
مراحل واردات کالا
واردکنندگان، تاجران و شرکتهای مختلف بر اساس پتانسیلهای خود، به واردات کالاهای متنوع در بازار میپردازند. این فرایندها دارای پیچیدگیهای زیادی هستند که بخشی از آنها در داخل کشور و بخش دیگر در خارج از کشور انجام میشود. مراحل واردات و مدارک موردنیاز واردات کالا عبارتند از:
- اخذ کارت بازرگانی: این مرحله اولین گام از فرایند واردات است. تاجران جدید قبل از هر کاری باید به دست آوردن این کارت را انجام دهند. کارت بازرگانی توسط وزارت صمت و اتاق بازرگانی صادر میشود. این کارتها شامل کارت تجاری، موردی، صنعتی، خدماتی و غیره میباشند که هرکدام ویژگیهای خاص خود را دارند و به دو نوع حقیقی و حقوقی تقسیم میشوند.
- انتخاب حوزه فعالیت: انتخاب زمینه و حوزه فعالیت در واردات کالا بسیار حائز اهمیت است. این زمینه میتواند به چندین شکل مختلف انتخاب شود. برخی تجارت خود را با یک کشور خاص محدود میکنند و در نتیجه انواع مختلف کالاها از آن کشور وارد میکنند، در حالی که برخی دیگر به واردات محصول خاصی از مناطق مختلف جهان مشغول هستند.
- آشنایی با قوانین و مقررات روز: همانطور که در بالا ذکر گردید، یک واردکننده باید آشنایی کامل با قوانین، مقررات، بخشنامهها و نکات مختلف در حوزه فعالیت خود داشته باشد. انتخاب کشور و کالای وارداتی نیز باید با دقت انجام شود. برای مثال، ممکن است واردات یک کالای خاص ممنوع شود یا تعرفه واردات تغییر کند. انتخاب کشور و مشخصات کالای وارداتی نیز نیازمند آشنایی با قوانین تجاری هر کشور میباشد.
- درخواست ارسال پیشفاکتور یا پروفرما: پس از توافقات اولیه در خصوص خرید کالا، باید از فروشنده درخواست ارسال پیشفاکتور یا پروفرما کنید. این مرحله از فرایند مهم واردات است و جهت ثبت سفارش نیز از آن استفاده میشود. پروفرما باید شامل مواردی نظیر قیمت، کرایه، وزن، تعداد، نوع ارز معامله کالا، کشور مبدا و مقصد، اطلاعات و مشخصات فروشنده و خریدار باشد.
- ثبت سفارش: در این مرحله، واردکننده باید به سامانه ثبت سفارش وزارت صمت (سامانه جامع تجارت) مراجعه کرده و درخواست خود را برای واردات کالای مورد نظر ارائه نماید. ثبت سفارش کالاهای مختلف دارای مراحل خاص و متمایزی هستند. برای واردات یک کالای خاص، ممکن است علاوه بر مجوز وزارت صمت، نیاز به اخذ مجوزهای دیگر از دستگاههای مرتبط نیز وجود داشته باشد. در این مرحله از فرایند واردات، واردکننده باید با دقت و دقت بالایی درخواست خود را ثبت کند تا فرآیند واردات کالای مورد نظر به درستی پیگیری شود. این مرحله بسیار حیاتی است و تاثیر زیادی بر موفقیت و سرعت واردات خواهد داشت. از آنجا که ثبت سفارشها برای کالاهای مختلف دارای پیچیدگیهای مختلف است، لازم است وارد کننده قبل از اقدام به ثبت سفارش، تمام مراحل و مجوزهای لازم را به دقت بررسی و انجام دهد.
تخصیص ارز و پرداخت بینالملل
در مرحله تعیین ارز و پرداخت بینالملل، فروشنده کالا و خریدار باید در زمینه نوع ارز برای مبادله با یکدیگر به توافق برسند. واردکننده کالا مسئول تهیه ارز برای پرداخت به فروشنده خارجی است. تهیه ارز میتواند به چندین روش انجام شود:
1. ارز ترجیحی یا دولتی: دولت برای برخی کالاهای اساسی ارز دولتی تخصیص میدهد، از جمله مواد غذایی و داروها.
2. ارز نیمایی: به علت بحران ارزی، دولت سامانهای به نام “سامانه نیما” برای تخصیص ارز برای کالاهای غیر اساسی ایجاد کرده است، به طوری که واردکنندگان برای این کالاها باید از این سامانه برای تهیه ارز استفاده کنند.
3. صرافی و بانک: تهیه ارز و پرداخت بینالمللی نیز از طریق صرافیها و بانکها صورت میگیرد. با توجه به تحریمها، تجار ایرانی ممکن است با مشکلاتی در این زمینه مواجه شوند.
4. برات: از طریق براتها نیز میتوان ارز تخصیص داد و پرداختهای بینالمللی را انجام داد.
5. اعتبار اسنادی: استفاده از اعتبار اسنادی نیز یکی از روشهای پرداخت بینالمللی است که میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
این مرحله از فرآیند تجارت بینالمللی نیازمند بررسی دقیق و درک کامل از نوع ارز مورد استفاده و روشهای پرداخت میباشد تا تعاملات مالی به شکل صحیح و قانونی انجام شود و مشکلاتی در این زمینه ایجاد نشود.
پیش پرداخت در واردات کالا
یکی از مراحل حیاتی در واردات کالا، حمل و نقل است که با استفاده از روشهای گوناگون صورت میگیرد. خریدار و فروشنده با توجه به قوانین بینالمللی و استفاده از اینکوترمز، روش حمل و نقل کالا را تعیین میکنند. اینکوترمز دارای حالتهای مختلفی است که در هر حالت ریسکهای مختلفی بر عهده خریدار و فروشنده قرار میگیرد.
همچنین، برای اطمینان از امنیت کالا در طول حمل و نقل، معمولاً توافقات لازم برای بیمه نمودن کالا با یک شرکت بیمه انجام میشود. این توافقات شامل پرداخت هزینه بیمه میباشد تا در صورت وقوع حادثه یا خسارت، خسارتهای مالی جبران شود و مشکلات ناشی از خسارتهای احتمالی برطرف شود. تضمین اطمینان از حمل و نقل موفق و ایمن کالاها از مسئلههای حیاتی در مراحل تجارت بینالمللی محسوب میشود و نیازمند هماهنگی دقیق بین طرفین تجاری و تهیه برنامهها و تدابیر مناسب برای پیشگیری از مشکلات محتمل در این زمینه است.
پس از انجام مراحل حمل و نقل به مقصد، کالای مورد نظر واردکننده به گمرک مقصد میرسد. در این مرحله، واردکننده باید مدارک و اسناد مربوط به کالا را توسط یک نماینده یا کارگزار گمرکی خود به گمرک ارائه کند. سپس با پرداخت هزینههای مربوطه و طی مراحل تعیین شده، کالا ترخیص میشود.
ترخیص کالا از گمرک یکی از مراحل بسیار حیاتی در فرآیند واردات کالا است که بسیاری از واردکنندگان ممکن است با مشکلاتی در این مرحله روبرو شوند. از این رو، بسیاری از واردکنندگان تصمیم میگیرند کالای خود را از طریق یک کارگزار گمرکی رسمی ترخیص کنند تا از دقت و صحت انجام این فرآیند اطمینان حاصل کنند.
